نگاهی اجمالی بر تاریخچه هنر شمشیر زنی ژاپن (سامورایی)
ایی . آی . دو یا مکتبی برای کنترل جسم، روح و ذهن
هنر شمشیر زنی در سراسر ژاپن، تاریخی کهن و قدمتی بسیار طولانی دارد، براساس تحقیقات باستان شناسی و آثار کشف شده بیشتر حدس زده می شود سابقه آن به دوره «یاماتو جیدای» قبل از میلاد مسیح برکردد .
در اعصار گذشته هنر شمشیر زنی را « تاچی اوچی» می خواندند، هنری رزمی که تکنیک های محدود آن را اغلب نظامیان فرا می گرفتند تا در جنگ ها به کار گیرند. از سال های ۸۰۰ میلادی جنگ های ملوک الطوایفی در سرزمین ژاپن شروع شد که بیش از چهار قرن به طول انجامید، در این مدت شمار بسیاری از انسان ها تلف شدند. در پس نتیجه تجربیات فراوان ناشی از این نبردها، شمشیر ژاپنی شکل واقعی و امروزی خود را یافت و تکنیک های رزمی به شکوفایی رسید و در نهایت هنر « کن جوتسو » شکل گرفت.
در سال های ۱۳۳۴ ـ ۱۱۹۱ میلادی، در دوره «کاماکورا» کن جوتسو به نهایت پیشرفت کرد و به یکی از پرطرفدارترین هنرهای رزمی عصر تبدیل شد به طوری این دوره «سال های طلایی سامورایی ها» نام گرفت. در آن سال ها مسابقات و تمرینات با شمشیر واقعی و یا با شمشیر چوبی به نام «بوکوتو» صورت می گرفت که همین مسئله نیز صدمات و آسیب های بسیاری را به دنبال می آورد.
ظهور ایی. آی. دو
در دوره حکومت موروماچی (۱۵۷۰ – ۱۳۹۷ میلادی) شیوه هایی در به کارگیری شمشیر در حالات گوناگون حمله و دفاع وجود داشت تا اینکه شخصی به نام «هایاشی زاکی جین سوکه» (۱۶۲۱ ـ ۱۵۴۶ میلادی) که یک بوشی از خانواده جنگاوران (سامورایی) بود، نخستین سیستم مدون و کلاسه بندی شده را به عنوان «ایی . آی» بنیانگذاری کرد .
تنها تندیس از استاد (هایاشی زاکی جونسوکه) بنیانگذار ایی . آی . دو
ایی. آی فنون استفاده کامل از شمشیر بود و در ابتدا حرکاتی سریع برای حمله یا دفاع. با گذشت زمان و خاموش شدن آتش جنگ های داخلی، استادان در آن مفاهیمی سرشار و عالی برای ایجاد انظباط روحی، فکری و جسمی انسان مشاهده کردند و همین مهم باعث رونق ایی آی و ظهور مکتب «ایی . آی . دو» شد. در ایی آی دو همه حرکت های جنگاوران سامورایی باید بر کنترل جسم و تعادل ذهن و روح استوار می شد و هرچند که دیگر چندان از جنگ ها و در گیری ها خبری نبود ولی از نظر انظباطی، ایی آی دو کا باید همواره در جریان تمرینات، خود را در صحنه نبرد می پنداشت و رعایت حالات و شرایط جنگی، جزو واجبات این هنر زیبای رزمی بود. بدین ترتیب مکتبی که در آغاز برای به دو نیم کردن انسان ها و پیروزی در جنگ ها به وجود آمده بود به راهی برای تصمیم گیری درست، تجزیه و تحلیل صحیح، تقویت قدرت اراده و به عبارتی مکتبی انسانی و متعالی تبدیل شد و در سایه آن، انسان های بسیاری به چنان درجات عالی روحی دست یافتند که تصور آن برای انسان های عادی غیرممکن می نماید.
تغییرات مهم
همانطور که پیشتر گفته شد، مسابقات و تمرینات یا با شمشیر واقعی (کاتانا) و یا با شمشیر چوبی (بوکوتو) صورت می گرفت، اما از اواخر نیمه قرن هجدهم میلادی، تغییراتی در این زمینه رخداد و ابزار تمرینی و دفاعی مخصوصی مانند شمشیر خیزرانی به وجود آمد که این خود زمینه تحولات مهمی برای شمشیر زنی و شمشیر زنان شد و بدین ترتیب مبارزه و جنگ بتدریج صورت ورزشی یافت و نام کن دو بر آن نهاده شد.
Kendo dojo in Japan at the beginning of Meiji period
(۱۸۷۰-۱۹۰۰)
اما در دوره «میجی» حمل شمشیر برای سامورایی ها ممنوع و هنر اصیل سامورایی کم رنگ شد و در سراسر ژاپن به جز چند «دوجو» تقریبا همه مدارس تعطیل شدند. این وضع مدت ها به طول انجامید تا اینکه در سال ۱۸۷۷ میلادی استادان سامورایی با تلاش و ممارست نمایشی از این هنر اصیل را دوباره به صحنه اجتماع و فرهنگ ژاپن آوردند و با عث توجه دوباره مردم به آداب و رسوم گذشته سامورایی ها شدند. متعاقب آن در سال ۱۸۷۹ میلادی پلیس ژاپن در توکیو، کلاسی برای آموزش کادر خود تاسیس کرد و در سال ۱۹۱۱ میلادی کن دو در مدارس متوسطه این کشور در ردیف مهمترین دروس قرار گرفت.
سرانجام پس از فراز و نشیب های گوناگون و در نهایت، حذف موارد خشن از تمرینات آن صورتی مدرن یافت. در سال ۱۹۵۲ میلادی تمامی محدودیت هایی که در گذشته بر آن اعمال می شد، از میان رفت و فدراسیون یکپارچه کن دو ژاپن (AJKF) ALL JAPAN KENDO FEDERATION)) شکل گرفت. امروز تمرین کن دو به دلیل آنکه برای تعالی فکر، روح وجسم انسان ها مفید و مهم تشخیص داده شد، به طور رسمی جزوء دروس اصلی مدارس ژاپن قرار دارد.
مفهوم کن دو
مفهوم کن دو، انضباط انسان در راه بهره گیری از مبانی کاتانا (شمشیر) است
هدف از تمرین کن دو
هدف از تمرین کن دو عبارتست از:
• هماهنگ کردن ذهن و بدن
• بدست آوردن یک روح نیرومند و شاداب، به وسیله تمرینات منظم و جدی
• تلاش برای پیشرفت در هنر کن دو
• ارج نهادن به شرف و احترام انسانی
• تلاش برای دستیابی به مدارج فرهیختگی
و با این روش انسان قادر است تا:
• به کشور و جامعه اش عشق بورزد
• در رشد و پیشرفت فرهنگ کشورش تاثیر گذار باشد
• و مروج صلح و سعادت در میان مردم باشد.
شینای و زره مورد استفاده در کن دو
در این ورزش هنرجوها رو در روی یکدیگر با پوشیدن زره های محافظ و با استفاده از شمشیرهای خیزرانی منعطف (شینای) سعی در حمله به نقاط مشخصی از بدن حریفانشان می کنند.
کن دو دارای مسابقه بوده و در یک مسابقه کن دو(SHIAI) دو کن دو کا در یک زمین مربع شکل با یکدیگر مبارزه می کنند. در حالی که سه داور مبارزه را قضاوت می کنند ضربات باید به صورت صحیح و دقیق به نقاط مشخص بدن که بوسیله زره (BOGU) محافظ می شوند، وارد شوند. اولین نفری که موفق به کسب ۲ امتیاز در طول مسابقه شود (معمولاً ۳ یا ۵ دقیقه) مبارزه را برده است.
مسابقات کن دو (TAIKAI) معمولاً تک حذفی است و فقط به رده های، درجه و سن تقسیم می شوند نه به وزن و قد یا جنسیت.